Gods Koninkrijk kent geen consumenten. In de Kerk zijn wij medewerkers, mededragers.
Eucharistieviering, parochiefeest H. Willibrordus, 6 november 2011, om 9.30 uur in de parochiekerk van de Heilige Willibrordus te Wassenaar, door pastoor Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: A2011HWILLA
Lezingen
E.L.: Jesaja 52,7-10
Ps.: 119 (Oosterhuis/Oomen)
T.L.: Hebreeën 13,7-9. 15-17
VE.: Alleluia
Ev.: Matteüs 28,16-20
Homilie
Gedenk uw leiders die u het eerst het Woord van God verkondigd hebben. Dat doen we vandaag op Willibrord-zondag. Iemand gedenken die een echte leider was, die zo leiding heeft gegeven dat zijn werk nu nog door gaat. Of moeten we zeggen: het was niet zijn werk, het was Gods werk?Het is de eerste zin van de tweede lezing: ‘Broeders en zusters, gedenk uw leiders die u het eerst het Woord van God verkondigd hebben.’ Wie van u kijkt nog wel eens naar het bord aan de ingang van de kerk, met de namen van de pastoors van de afgelopen jaren? Zij hebben in deze tijd het woord van God verkondigd. De een wat opvallender, de ander wat minder, maar zij staan allen in die keten.
Anno 700, of anno 2000. Een andere tijd, andere mensen en toch lijkt het allemaal op elkaar. Wat weten we nog van Willibrord? Aardig wat. Er is een levensbeschrijving bewaard gebleven. Natuurlijk een levensbeschrijving in de stijl van de heiligenlevens in die tijd. Maar daar kom je toch heel wat door te weten. Willibrord gaat als kind naar school bij de monniken, daar groeit zijn geloof en zijn roeping. Hij wordt zelf monnik. Als op een goed ogenblik een van de paters in het klooster terugkeert uit Nederland, het land van de Friezen, teleurgesteld omdat zijn missie vruchteloos bleef, rijpt in Willibrord de gedachte deze kant op te gaan. Hij wordt ervoor gevraagd en hij krijgt medebroeders mee. Na veel moeite, voorzichtigheid maar ook met een enorm doorzettingsvermogen slaagt hij in zijn missie. Hij trekt van het ene gebied naar het andere, bouwt kerken, geeft kennis door en hij verkondigt het Evangelie met zo’n vuur dat het aanstekelijk werkt naar iedereen.
Hoe komt het dat zijn werk het wel redde en niet dat van zijn voorganger (later ook heilig verklaard)? Was de tijd nog niet rijp, organiseerde Willibrord beter, of moest de een ploegen en de ander zaaien en oogsten? We weten dat hij het anders aanpakte, dat hij de leiders in die streken opzocht en met hen wilde samenwerken. Hij wist hen voor zijn idealen te winnen. Maar hoe dan ook. Dankzij het werk van Willibrord en zijn gezellen hebben wij in onze streken het geloof leren kennen en is hier gaandeweg een christelijke cultuur gegroeid. Kijken we vervolgens naar de verschillen tussen toen en nu. We leven nu in een post-christelijk tijdperk. We zien in heel de samenleving restanten van een christelijke cultuur die meer en meer verdwijnt. Het lijkt op het Evangelie waarin Jezus zegt: ‘Als het zout zijn kracht verliest, waarmee zul je dan zouten.’
Dat gaat ook over ons. Op een dag als vandaag gedenken wij Willibrord en zoveel anderen. Dat is goed en nodig, en toch zit er ook een gevaar is. Soms laten we teveel van de leiders afhangen. Hoe belangrijk leiders ook zijn; Jezus roept en zendt hen. Maar het mag er nooit toe leiden dat we onze eigen verantwoordelijkheid niet nemen. Dit is iets van alle tijden, maar in onze tijd wordt het weer op een nieuwe manier actueel.
Ik heb er ook al eerder over gesproken. Door onze economie en onze cultuur, worden wij steeds meer tot consumenten gemaakt. Misschien zijn we bewuste consumenten, ja zelfs kritische consumenten, maar we blijven consumenten. Een consument rekent erop dat er een goed product wordt geleverd, daar betaalt hij voor. Zo ben je consument als je naar een concert gaat, naar een conferencier, maar ook naar de Hema voor een taart (die dit weekend even niets kostte) of naar de dealer (maar dan wel voor een auto). De ander levert, jij neemt af en je betaalt. Bovendien wil de Nederlander ook nog graag voor een dubbeltje op de eerste rang zitten.
Maar in Gods koninkrijk zijn wij geen consumenten. Het mag er uiterlijk misschien wat op lijken: de priester gaat voor, je luistert naar de preek en je ontvangt de Communie; toch veronderstelt ons geloof en de liturgie dat wij onze inbreng hebben. Bidden wij mee, zingen wij mee, staan wij, knielen wij, belijden we ons geloof? Heten we de bruidegom Christus, die met ons dit feest wil vieren, welkom in ons midden? Gelovigen die naar de kerk komen, komen daar niet naar toe als consumenten. Maar onze cultuur heeft de neiging om ons steeds meer zo te maken, want daar vaart onze economie wel bij. Als wij ons als consumenten gedragen, kan de economie produceren. Natuurlijk mag u verwachten dat de priester of de diaken en alle anderen, hun best doen. En er gaat ook wel eens iets fout, maar het gaat om de onderliggende houding. Wij worden geacht navolgers van Christus te zijn, zoals de heilige Willibrord.
Het Evangelie vandaag heeft een zin die mij onlangs pas bijzonder is opgevallen. Jezus zegt: ‘Ga dus en maak alle volkeren tot mijn leerlingen.’ Dat is gedaan door Willibrord en zijn gezellen, en door die talloze missionarissen die ons land heeft geteld. ‘En doop hen in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest.’ Dat gaat nog steeds door. Maar dan het volgende: ‘En leert hen te onderhouden, alles wat Ik u bevolen heb.’ Dat is veel lastiger. En toch hoort ook dat bij de opdracht die Hij ons heeft nagelaten.
Daar willen we vandaag over nadenken; we hebben allemaal onze eigen taak en plaats in die gemeenschap, die Kerk. En als we dat samen doen, dan kan onze Kerk in deze tijd weer die uitstraling krijgen die zij in het verleden heeft verworven. Met verstand, beleid, inzet en vertrouwen. Willibrord heeft wegen gevonden. Waarom zouden wij die wegen niet kunnen vinden?
Op een dag als vandaag willen we ook erkennen, dat er nog steeds heel veel gebeurt en de mensen bevestigt. En we mogen God vragen dat Hij ons dat elan geeft waardoor er steeds weer mensen bijkomen. Liever nog dan de term vrijwilligers, gebruik ik het woord medewerkers, dat we ons zelf zien als mededragers van deze kerk, deze gemeenschap, zijn Kerk in onze tijd. Dan zijn wij het waard parochie van de Heilige Willibrordus te zijn. Amen.
Voorbede
Wij bidden vol vertrouwen tot God onze Vader.
Bidden wij voor onze Willibrordus-parochie, vragen wij om inspiratie, wijsheid en durf om ook in deze tijd het Evangelie te verkondigen. Dat we wegen vinden om de nieuwe generatie de rijkdom van het Evangelie door te geven. Laat ons bidden.
Bidden wij voor de samenleving, de wereld om ons heen. Vragen we om Gods Geest, dat er een nieuwe mentaliteit groeit met een andere economie. Vragen we dat er mensen opstaan die inzien wat echt nodig is voor een bestendige toekomst. Laat ons bidden.
Bidden wij voor alle werkers in de Kerk, beroepskrachten en vrijwilligers, dat we ons inzetten voor het Evangelie van Christus, dat de liturgie meer en meer een samen bidden, samen zingen en samen vieren wordt. Laat ons bidden.
Bidden wij voor ons cluster, voor de lokale gemeenschappen en voor onze gezinnen, dat wij actief deelnemen aan alles wat er nodig is, dat we Jezus navolgen in zijn levenshouding van geloof, hoop en liefde. Laat ons bidden.
Intenties