De Adventskrans laat ons met de vierde kaars zien dat Kerstmis nu heel dichtbij is. Vandaag horen we hoe de engel aan Maria de geboorte van Jezus aankondigt. Maar dat gebeurt alleen met haar instemming. God wil met ons op weg gaan, als wij met Hem mee willen doen.
Eucharistieviering in de parochie van de H. Laurentius en Elisabeth (kathedraal) en in de Liduinakerk (Hillegersberg), weekeinde van 19 en 20 december 2020, om 17.00, 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Michel Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2021ADV04B
Lezingen
E.L: Samuël 7, 1-5; 8b-12; 14a-16
Psalm: Ps. 89 (88), 2-3, 4-5, 27 en 29
T.L: Romeinen 16, 25-27
All. Vers. Samuël 7, 1-5; 8b-12; 14a-16
EV: Lucas 1, 26-38
Homilie
Kerstmis nadert snel. Op de eerste zondag hoorden we Jezus zeggen: Weest waakzaam. Op de tweede en derde zondag was het Johannes de Doper als wegbereider voor Jezus. Vandaag op de vierde zondag is het de engel Gabriël die de geboorte van Jezus aankondigt.
We zijn vandaag getuigen van een bijzonder gebeuren in Nazaret. Een maagd, een jonge vrouw, nog niet getrouwd, wel al verloofd met Jozef. De engel begroet haar met een bijzondere groet: “Verheug u, Begenadigde, de Heer is met u.”
Hoe stelt u zich dit voor? Hoe is die verschijning van die engel? Ik moet denken aan Jezus verrijzenis, toen de leerlingen bij elkaar waren: “… stond Hijzelf plotseling in hun midden en zei: ‘Vrede zij u.’” (Lucas 24, 36). Een engel is een boodschapper, een gezant, een apostel uit de hemel. Wij zijn geneigd een engel af te beelden in licht en met vleugels, maar het is eerst en vooral een geestelijke ervaring. Zoals Sint Jozef de engel alleen in een droom hoort spreken, zo is het bij Maria een gebedservaring. Zij ontvangt een woord van een engel en ze bemerkt dat God een antwoord vraagt.
Is dat niet bijzonder. God zendt zijn bode en God vraagt een antwoord. God, Schepper, Oorsprong, de Eeuwige, God gaat in gesprek met een jonge vrouw en vraagt om haar instemming.
Je zou kunnen zeggen, hoe zou Maria dit kunnen weigeren, maar God slaagt erin haar helemaal vrij te laten. Dat blijkt ook als ze zegt: “Hoe zal dit geschieden daar ik geen man beken?” Ze weerspreekt de engel. Zij heeft andere plannen en van die plannen is ze overtuigd dat die Gods bedoeling zijn.
Maria oogt hier heel sterk en zelfverzekerd. Er staat wel dat ze schrok. Maar ze schrok niet van de engel; ze schrok van het woord. Van welk woord? Ze schrok van de titel waarmee de engel haar aansprak: “Verheug u, Begenadigde, de Heer is met u.” Zij heeft zichzelf niet als de begenadigde gezien. Dit woord komt bij haar binnen en brengt haar in verwarring. Waarom?
Dat horen we in haar antwoord: “Zie de dienstmaagd des Heren; mij geschiede naar uw woord.” Zij ziet zichzelf volledig in dienst van God, zij is een dienstmaagd van God. Zij ziet zichzelf niet als begenadigd of bijzonder, maar ze is juist de eenvoud zelve. Daarom schrikt ze van dat woord. Maar tegelijk is de schrik maar van korte duur. Ze beseft dat er aan haar band met God niets verandert. Ze blijft de dienstmaagd van de Heer. Dan geeft ze God alle ruimte.
Hierin zien we hoe God met mensen omgaat. Zo bijzonder als de geboorte van Jezus is, zo gewoon is het blijkbaar voor God om op die manier met ons om te gaan. Elke roeping gebeurt op eenzelfde manier. God beveelt niet, God dwingt niet, God zet ons niet naar zijn hand, God vraagt, nodigt uit, biedt het ons aan.
Zo naderen we Kerstmis, Maria heeft ja gezegd; “Zie de dienstmaagd des Heren; mij geschiede naar uw woord.” Daarna gebeuren er wonderlijke dingen en heel gewoon menselijke dingen. Een geboorte is heel gewoon menselijk, maar deze geboorte is tegelijk heel bijzonder. Een bezoek aan haar nicht Elisabeth is heel gewon menselijk, maar tegelijk wordt deze ontmoeting heel bijzonder.
Als Jezus geboren wordt, is dat een gewoon menselijk gebeuren, elke dag worden er wereldwijd meer dan 200.000 kinderen geboren, maar door ons geloof zien we hoe God in dit kind een nieuw begin maakt met de mensen.
Door ons geloof gaan we anders kijken, gaan we meer zien, staan we open voor Gods plannen, zijn we ontvankelijk voor wat God ons wil zeggen en wat Hij wil gaan doen.
Maria zal als ze Elisabeth bezoekt haar loflied zingen: “God zag neer op de kleinheid van zijn dienstmaagd.” Zo ziet God op ieder van ons neer. Voel je jezelf klein, zie je hoe de grootmachten in de wereld doen wat ze willen, voel je de onmacht van je kleinheid, dan heb je in Maria het volmaakte voorbeeld. Want als je in die levenshouding vrede vindt bij God, om in zijn dienst te staan, in Godsdienst, dan kan God door jou zijn werk doen.
In alle omstandigheden, ja juist als er problemen zijn, komt God ons nabij. Maria laat ons zien hoe we in eenvoud open kunnen staan voor Gods plannen. Dat je die plannen niet zelf verzint, maar dat onze houding die van ontvankelijkheid en luisterbereidheid moet zijn. Dat we niet moeten schrikken als God ons hoog acht, ons liefheeft, ons in zijn plannen inschakelt. Dat we net als Maria met God mee kunnen doen, waardoor in het kleine en gewone, ineens een diepte komt die we zelf niet voor mogelijk hadden gehouden.
Het is de vierde zondag. Kerstmis nadert snel. De komende dagen mogen we proberen meer tijd voor stilte en gebed te vinden. Zodat God in ons leven kan spreken, zodat Gods engel ons Gods Woord te binnen kan brengen, zodat we onze kleinheid bewust zijn en tegelijk blij en dankbaar omdat juist daardoor God ons in zijn plannen kan inschakelen. Dan wordt Kerstmis in coronatijd een tijd van genade, een feest van licht en een nieuw begin. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God die ons opneemt in zijn plannen.
Wij bidden voor alle gelovigen, dat iedereen zichzelf geroepen weet, dat we een plaats hebben in Gods plan met de wereld, dat we Maria navolgen in haar eenvoud en dienstbaarheid, zodat God zijn werk in ons kan voortzetten. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze wereld, dat de machtigen hun eigenmachtigheid loslaten, dat zij van Maria leren te luisteren naar Gods Woord en meewerken met Gods plannen die vreugde en heil betekenen voor alle mensen. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochie en onze parochiekernen. Dat we ondanks de beperkingen van deze coronatijd, of misschien wel juist daardoor, de diepere waarde van Kerstmis voor ogen houden, dat we meer aandacht hebben voor God en de naaste. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor ouders en kinderen, voor ouderen en alleenstaanden, dat het licht van Kerstmis de duisternis van deze tijd mag doorbreken, dat we ook zelf luisteren naar Gods Woord waardoor God ons de weg wijst naar een nieuwe tijd. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties