We staan op de drempel van het Kerstfeest. David moet leren dat niet hij het huis opbouwt, maar dat God dit doet. In Maria vindt God een luisterend oor en een bereidwillig hart.
Eucharistieviering in de federatie H. Laurentius (RRM), in de kerken van de H. Albertus Magnus (Blijdorp), de H. Liduina en de gemeenschap van Overschie, weekeinde van 23 en 24 december 2023, om 12.00, 19.00, 09.30 en 11.00 uur, door plebaan Hagen. A.M.D.G. – I.H.S.
Preek: B2024ADV04B
Lezingen
E.L: 2 Samuël 7, 1-5; 8b-12; 14a-16
Psalm: Ps. 89 (88), 2-3, 4-5, 27 en 29
T.L: Romeinen 16, 25-27
All. Vers. Lucas 1, 38
EV: Lucas 1, 26-38
Homilie
Vandaag. op de vierde zondag verandert er iets in de liturgie, dat is de prefatie. Vandaag bidden we dit: “Profeten hebben Hem geschouwd, en Hem voorzegd; een vrouw, die maagd en moeder was, heeft Hem gedragen; Johannes heeft verkondigd dat Hij komen zou, en Hem herkend en aangewezen toen Hij eenmaal was gekomen”.
“Profeten hebben Hem geschouwd, en Hem voorzegd”. Welke profeten hebben Jezus vooraf geschouwd en voorzegd? Schouwen betekent dat ze een beeld hadden, dat ze in de geest iets zagen, dat ze in een droom of een visioen een indruk kregen. En voorzegd betekent dat ze Hem hebben aangekondigd. Een van de profeten die we in de Advent en in de veertigdagentijd veel lezen is Jesaja. Vandaag ook hoorden we hem in de eerste lezing: Roep tot de steden van Juda: “Uw God is op komst! Zie, God de Heer komt met kracht, zijn arm voert de heerschappij; zijn loon komt met Hem mee, zijn beloning gaat voor Hem uit”.
Wat zag de profeet Jesaja, wat voor beeld had hij van de Beloofde die zou komen; die God zou sturen? In meerdere teksten wekt Jesaja de indruk dat het gaat om een geweldenaar, een krachtpatser: “Zie, God de Heer komt met kracht, zijn arm voert de heerschappij”. Het is niet vreemd dat tijdgenoten, maar ook nu nog, in Jezus niet de beloofde Messias zagen. Ik noem nog een paar teksten van Jesaja die u mogelijk bekend voorkomen. In hoofdstuk 7: “Daarom geeft de Heer zelf u een teken: Zie de jonge vrouw is zwanger, en zal een zoon ter wereld brengen, en gij zult hem de naam Immanuël geven. (Jesaja 7, 14). In hoofdstuk 9: “Een kind wordt ons geboren, een zoon wordt ons gegeven. De heerschappij rust op zijn schouders; men noemt hem: Wonder van beleid, Sterke God, Vader voor eeuwig, Vredevorst. Groot is de macht en eindeloos de vrede voor de troon van David, voor zijn koninkrijk; hij zal het stichten en stutten door recht en gerechtigheid van nu af en voor altijd. De ijverzuchtige liefde van DE HEER der legerscharen zal dit bewerken (Jesaja 9, 5-6). Dan in hoofdstuk 11: “Een twijg ontspruit aan de stronk van Isaï, een telg ontbloeit aan zijn wortel”. “Hij kastijdt de verdrukkers met de roede van zijn mond en de bozen doodt hij met de adem van zijn lippen. Gerechtigheid draagt hij als een gordel om zijn lenden, en trouw als een gordel om zijn heupen” (11, 1. 4-5).
Met zulke teksten is het niet vreemd om te denken aan Simson, met zijn enorme kracht, of aan Koning David in zijn gloriedagen. Het is niet vreemd om te denken aan bevrijding uit de handen van de Romeinen die in de tijd van Jezus het land bezet hielden. Tegelijk weten we dat geweld weer nieuw geweld schept, dat macht weer een tegenmacht oproept.
Kijken we vandaag naar Maria. Ook zij heeft een visioen, het is meer dan een visioen, een levensechte ervaring van een bode uit de hemel, de engel Gabriël die tot haar spreekt. Zij hoort grote woorden: “Zie, gij zult zwanger worden en een zoon ter wereld brengen en gij moet Hem de naam Jezus geven. Hij zal groot zijn en Zoon van de Allerhoogste genoemd worden. God de Heer zal Hem de troon van zijn vader David schenken en Hij zal in eeuwigheid koning zijn over het huis van Jakob en aan zijn koningschap zal nooit een einde komen.”
Grote woorden. Maar Maria is de nuchterheid zelve. Er mag dan een engel van God komen met deze boodschap. Zij weet zelf wat haar afspraak met God is. Ze weerspreekt de engel met een vraag: “Hoe zal dit geschieden daar ik geen man beken?” Pas als de engel laat weten dat dit wordt gerespecteerd, zegt Maria: “Zie de dienstmaagd des Heren; mij geschiede naar uw woord.”
Maria is niet gevoelig voor grote woorden, ze is niet gevoelig voor macht, roem of eigen eer. In alles heeft Maria God lief en is zij God trouw. Daarmee is zij het antwoord op de val van de eerste mens, op de bekoring van Adam en Eva. In het begin viel de mens voor de woorden van de slang die zei tot de vrouw: “U zult helemaal niet sterven! God weet dat uw ogen open zullen gaan als u eet van die boom, en dat u dan gelijk zult worden aan God, door de kennis van goed en kwaad” (Genesis 3, 4-5).
De schrijver schetst de wereld waarin we leven: Gelijk worden aan God door de kennis van goed en kwaad. Op Gods troon gaan zitten, alles zelf bepalen. Niet naar God en Gods gebod hoeven te luisteren. God mag er zijn, maar we hebben Hem niet nodig. De zondeval heeft de wereld ondersteboven gezet. De mens zit hoog op de troon en God mag doen wat de mens wil.
Bij Maria komt alles weer in de juiste verhouding. Bij haar heeft God het voor het zeggen, Maria is zijn dienstmaagd, zij laat gebeuren wat God heeft gezegd. Zo begint de redding, omgekeerd, want de Messias is onherkenbaar, omdat Hij komt als een weerloos kind en eindigt als een lijdende dienstknecht. Het is niet vreemd dat we Hem niet herkennen, toen niet en nu niet. Je hebt een engel nodig, je hebt de openbaring nodig, we hebben God nodig. Over Johannes de Doper zei Jezus: “Elia is reeds gekomen, maar zij hebben hem niet erkend, doch naar willekeur met hem gehandeld, zoals ook de Mensenzoon van hen te lijden zal hebben” (Matteüs 17, 12).
Zoals ze in Johannes de Doper geen Elia herkenden, zo herkenden ze ook in Jezus niet de beloofde Messias. Wij staan op de drempel van het Kerstfeest. We gaan vieren dat God ons in Christus zijn Zoon, in zijn veelgeliefde, in zijn evenbeeld, ons onze Verlosser, Redder, Heer, Koning en Messias geeft. Amen.
Voorbede
Wij bidden tot God die ons zijn Zoon wil schenken.
Wij bidden voor de Kerk en alle mensen van goede wil; voor hen die hun heil niet zoeken in macht en geweld; wij bidden dat zij in Christus hun Redder en Voorbeeld herkennen. Wij bidden dat zij zich door Maria laten leiden naar onze Verlosser, Jezus Christus. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor de wereld, dat er inzicht en bereidheid mag groeien waardoor de mens niet zelf op de troon van de macht wil zitten, dat de mensheid bereid wordt om te dienen, dat liefde metterdaad, voor God en de naasten, het hoogste goed wordt. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor onze parochies en onze parochiekernen. Wij vragen de genade van een open oog, een open hart en een open verstand opdat wij Christus herkennen en Hem dienen in de kleinen en kwetsbaren. (Laat ons [zingend] bidden):
Wij bidden voor gezinnen en alleenstaanden, voor ouders en grootouders, kinderen en kleinkinderen, dat wij de profeten gaan verstaan en de Bijbel op de goede manier lezen, zodat Gods Woord in onze gezinnen tot leven komt. (Laat ons [zingend] bidden):
Intenties