Ga naar hoofdinhoud

Tussen de bedrijven door probeer ik discussies te volgen over evolutie en schepping, tussen ideologen die alles willen verklaren uit toeval en zij die fervent aanhanger zijn van Intelligent Design (ID). Nu ontbreekt het me aan tijd om me daar echt wetenschappelijk in te verdiepen, want dat vraagt een volledige studie, maar er valt me gaandeweg wel iets op.

In mijn vroegere opleiding kreeg ik de wetten van Newton als basis voor technische berekeningen. Maar, zo leerden we meteen, Newton is handig, en het werkt, maar alleen binnen een wereld van huis- tuin- en keukentechniek. Wil je nadenken over ruimte en tijd, dan moet je een stap hoger gaan, naar Einstein; de relativiteitstheorie en nog veel meer. Inmiddels is bekend dat ook de theorieën van Einstein in een aantal gevallen niet meer voldoen. Dus wordt weer verder gezocht, om opnieuw te komen tot een sluitend systeem.

Het specifieke model van Darwin binnen de evolutietheorie zou op dezelfde manier kunnen worden benaderd. We zouden Darwin de eer kunnen geven die hem als geleerde toekomt, net als Newton, en tegelijk kunnen erkennen dat zijn systeem niet sluitend is. Darwins natuurlijke selectie op het niveau van “Newton” is iets anders dan natuurlijke selectie op het niveau van “Einstein”. Er zijn immers nieuwe vragen en ontdekkingen die te groot zijn voor het systeem van Darwin. We moeten dus zoeken naar een meer omvattend model, dat de ontwikkeling van het leven kan verklaren. De evolutie hardliners moeten oppassen dat ze niet dezelfde historische fout maken als kerkelijke verantwoordelijken in de tijd van Galilei. Ze zijn zo onder de indruk van Darwins systeem dat ze de beperkingen niet meer zien en het onnodig fel verdedigen

Vragen naar de oorsprong van alles, de bron van het bestaan, wat er voor het “niets” was, en wat er overblijft als het heelal vrijwel is uitgedoofd, zijn filosofische en religieuze vragen die niet passen binnen de wetten van het hedendaagse wetenschapsmodel. Misschien is daarom de huidige visie op wetenschap ook aan herziening toe en is er behoefte aan een hoger wetenschapsmodel, waarin ook ethische en fundamentele filosofische vragen passen. Als een nieuwe generatie wetenschappers naar dat volgende niveau is gegroeid, zal er ook anders gekeken worden naar religie en religieuze tradities. Zij zijn immers van oudsher de hoeders van dat meta niveau.

Ik hoef niet te wachten op die tijd, die vast ooit komen gaat, want het hoogste niveau in religie is niet de meest complexe idee, de diepst doordachte filosofie, of het meest succesvolle religieuze systeem, maar een Mens. Een Mens die mij toont dat heel mijn bestaan als mens, mijn denken en doen, mijn willen en hopen, mijn interesses en talenten, een doel, een zin en een betekenis heeft. Als die Mens mij zegt dat God zijn bron is, ga ik pas verstaan wat “God” betekent, wat en wie “God” is. Wat ben ik blij met Christus. Dat “God” zomaar onze evolutie is binnengestapt en Mens is geworden. Of is het zijn Evolutie, en stappen wij gaandeweg binnen in Zijn bestaan? Wat een Idee.

Pastoor Michel Hagen

Back To Top