Jesaja zegt: “Ik wil jubelen en juichen in de Heer, mijn ziel wil zich verheugen in mijn God” (Jesaja 61,1-2a.10-11). Kent u dat gevoel? Het is niet hetzelfde als plezier, want dat kent u ongetwijfeld. Een gezellige etentje? Heerlijk, maar het is niet de vreugde waar Jesaja over spreekt. Of vreugde als je een diploma hebt gehaald. Of nog een heel andere vreugde: Je hebt gewacht op de uitslag van een onderzoek; de prognoses waren slecht, maar de uitslag is goed. Weer heel anders is de vreugde bij de geboorte van een kind. Alles erop en eraan, het ademt, drinkt, het leeft en zoekt moeder. Dat is een intense vreugde.
Vreugde kent vele vormen, maar de vreugde waar Jesaja over spreekt, is een vreugde die je alleen ervaart in je relatie met God. Een mensenleven kan al heel vervuld en waardevol zijn als iemand de eerste voorbeelden ervaart, de vreugde in het leven. Toch krijgt je leven een compleet nieuwe diepte als je de vreugde kent van Gods liefde. Het klinkt sterk door in de woorden van Jezus Zelf: “Ik prijs U, Vader, Heer van hemel en aarde, omdat Gij deze dingen … hebt geopenbaard aan kinderen (Mat. 11,25). Ook Paulus spreekt over deze vreugde. “Weest altijd blij”, zegt Paulus. “Bidt zonder ophouden. Dankt God voor alles”(1 Tess. 5, 16-24).
Het kan echter heel goed zijn dat u helemaal niet zo’n blij gevoel heeft. Het kan zijn dat u nu in de put zit en een nare week hebt gehad, dat er problemen zijn met de gezondheid of dat familiebetrekkingen niet goed lopen. Wat betekent dan: ‘Weest altijd blij’? Dat is toch niet mogelijk? Inderdaad, als het gaat om de gewone menselijke blijdschap is dat niet mogelijk. Maar daar gaat het hier niet om.
Misschien kan het voorbeeld van Johannes de Doper ons helpen. De mensen vragen hem: “Bent u de profeet?” In feite vragen ze hem: Bent u degene die Gods belofte gaat vervullen? Bent u de messias? Bent u de verlosser? Bent u het die alles zal veranderen?
De mensen hebben verwachtingen van Johannes. Ook wij zitten vaak vol met verwachtingen. We veroorzaken leed door de verwachtingen die we op andere plakken, op echtgenoot, kinderen, ouders, familie, collega’s, vrienden. We verwachten van alles van hen en zijn teleurgesteld als ze het niet waarmaken. Soms verwachten we teveel van deze wereld en dit leven op aarde. Soms verwachten we teveel van onszelf, waardoor we al snel onszelf en ook anderen teleurstellen.
Zo verwachten de mensen van alles van Johannes de Doper. Hij weet dat hij die niet kan waarmaken, maar hij zit daar niet mee. Johannes is blij met wat hij mag zijn. Hij is blij met zijn zending: voorloper zijn, wegbereider; dat is al meer dan genoeg. Als baby sprong hij op in de schoot van zijn moeder bij de klank van Maria’s groet, want daarin klonk de aanwezigheid van Christus door.
Blij zijn in alle omstandigheden, dat kan alleen als je ondanks alles wat er tegen kan zitten, jezelf geborgen weet in Gods liefde. Daarom is die vreugde ook heel anders dan die andere vormen van blijdschap. Ik wens u die vreugde van Gods aanraking, Gods blik die op u rust, Gods vergevende en genezende liefde. Dan voelt u nu reeds iets van de Vreugde van Kerstmis in uw hart.
Pastoor Michel Hagen