Kent u het verhaal van Haas en Schildpad? Het is één van de beroemde fabels van de Griekse schrijver Aesopus, geschreven omstreeks de vijfde eeuw voor Christus. Haas is altijd snel, vliegt van links naar rechts en gaat daar prat op. Schildpad waagt een wedstrijd met hem. Haas is zo zeker van zijn zaak dat hij tijdens de wedstrijd wat knabbelt en een hazenslaapje doet. Terwijl Schildpad met zijn rustige pas gestaag het hele parcours aflegt, verslaapt Haas zich echter. Zo wint Schildpad van Haas, ook al kan Haas veel harder lopen dan Schildpad.
Jaren geleden ging één van mijn nichtjes op pianoles. Na een paar lessen liet ze vol trots horen hoe vlug ze de noten al kon spelen. Wedstrijdjes hardlopen hoeft niemand aan kinderen te leren, ze verzinnen het zelf. Het zit blijkbaar in de genen, want de volwassenen gaan er welhaast nog fanatieker mee door.
Waar komt dat vandaan? Een verklaring zou kunnen zijn dat snelheid een voordeel geeft in het overleven; zeker wanneer je moet vechten of vluchten. Zo kunnen wij diep van binnen een oerinstinct bezitten dat ons tot snelheid aanzet. Dan is het interessant om te zien hoe de evolutie met Haas en Schildpad is omgegaan. Haas moet inderdaad kunnen vluchten. Schildpad rolt zich echter in zijn schild en is plotseling niet meer zo interessant voor een hongerige belager. Schildpad heeft nooit snelheid hoeven leren.
Is snelheid wel zo belangrijk voor ons mensen? We lijken ons voortdurend te laten opjagen, want tijd is geld en het leven is kort. Zelfs de agrariër die gewend is te wachten op de oogst, lijkt in onze tijd mee te gaan in het jachtige bestaan.
“Hij die gelooft, haast niet.” Zo wordt Jesaja 28,16 soms vrij vertaald. Wie gelooft, jaagt niets na en laat zich niet gek maken. Wie op God vertrouwt, durft te wachten en haalt niet eigenmachtig het resultaat naar zich toe. “Haastige spoed is zelden goed” is een oud gezegde dat op deze gedachte aansluit.
Tegelijk lezen we bij Lucas: “In die tijd vertrok Maria met spoed naar het bergland, naar een stad in Juda (Lc. 1, 39)”, en het breviergebed begint steevast met het tweede vers uit Psalm 70 (69): “God, kom mij te hulp; Heer, haast U mij te helpen.” Spoed en haast kunnen dus goed en nodig, of zelfs heilig zijn. Het is de kunst om onderscheid te maken. Zo zegt Jacobus in zijn brief: “Weet dit wel, geliefde broeders: ieder mens moet vlug zijn om te luisteren, maar langzaam om te spreken, langzaam ook om toornig te worden … (Jac. 1,19)”
Vlug, vlugger en vlugst, het lijkt soms een doel op zich te zijn geworden in onze tijd. Maar: “Wat duren moet groeit langzaam” is een gezegde dat ik lang geleden van mijn vader hoorde. Dat geldt niet alleen voor een grote eik en voor duurzame bedrijven. Het geldt ook voor Gods Koninkrijk, voor ons leven, voor geloof en liefde.
Haas haastte zich, maar onthaastte op de verkeerde momenten. Schildpad hield zijn eigen tempo en bereikte meer dan Haas. Komende zondag begint de Advent. Het is een mooie tijd, vol verwachting en uitzien naar Kerstmis. Ik wens u rust en onthaasting op het juiste moment, opdat die kostbare tijd straks niet voorbij is voordat u er erg in hebt.
Pastoor Michel Hagen