Het was denk ik rond 1970 of iets later. Een buurjongen en ik hadden allebei een scooter, een echte waarvoor je een motorrijbewijs nodig had. We hadden hem zelf opgeknapt, hij een Heinkel en ik een Zündapp. We hielden allebei van sport. We maakten ritten op de scooter, tentje mee, tot in de ochtend blijven praten over alles wat het leven interessant maakt: over meisjes, techniek, dikwijls ook over God en het geloof. Na militaire dienst ben ik hem uit het oog verloren, hij werkte op de grote vaart als radio-officier. Ik had op een goed moment zijn adres niet meer. Later hebben we elkaar toch nog een keer ontmoet bij zijn werk. In die periode was door een verkeersongeluk zijn vrouw plotseling overleden. Hij bleef achter met een dochtertje.
Wat maakt een vriend tot een echte vriend? Het is vaak niet goed te definiëren. Is het de uitdaging die je in elkaar ziet of juist de overeenkomst? Of gaat het om het medeleven? Het zit me al jaren niet lekker, dat ik niet meer weet waar hij woont. Vriendschap zonder verbondenheid houdt iets onvolledigs, iets onvoldaans. Ik heb ook andere vrienden uit diezelfde jaren met wie ik wel contact heb gehouden. Al zoeken we elkaar maar af en toe op, de band is goed en blijft goed. Er zijn ook vriendschappen die om meer vragen waarbij je dagelijks contact zoekt, al is het via een mobieltje of e-mail, even een teken van leven dat je er bent.
Tegen zijn leerlingen zegt Jezus op een goed moment: “Ik noem jullie geen knechten meer, een knecht doet alleen wat hij krijgt opgedragen. Ik noem jullie vrienden, want ik heb voor jullie geen geheimen. Alles wat de Vader Mij zegt, zeg Ik jullie.” Een andere keer zegt Jezus: “Een mens kan geen grotere liefde hebben dan dat hij zijn leven geeft voor zijn vrienden”. Zo kom je een beetje op het spoor hoe Jezus over vriendschap denkt. Echte vriendschap veronderstelt echte liefde. Echte liefde betekent dat je heel veel kunt geven. De grootste liefde maakt dat je zelfs je leven kunt geven. Vriendschap vraagt wel verbondenheid. Jezus zegt: “Blijf met Mij verbonden”, letterlijker: “Blijf in Mij”. Zoals een wijnrank aan de wijnstok, zoals de tak aan de boom. Bij Jezus is vriendschap een werkwoord, niet zozeer ontvangen maar geven, een vriend zijn voor anderen is voor Hem belangrijker dan of anderen vrienden zijn voor jou. Als we allemaal wachten op wat vrienden voor ons over hebben, zal er nooit echte vriendschap zijn. Dan komen er nooit echte daden van liefde, liefde zonder egoïsme, liefde die er echt is voor de ander.
Wat Jezus voor ogen staat is vriendschap en liefde in zijn puurste vorm, helemaal echt, zonder spoor van eigenbelang. Zo’n vriendschap, zo’n liefde geeft goede vruchten, die bouwt op, die maakt mensen één en overwint verdeeldheid. Daarom zegt Jezus: “Blijft in Mij”. Hij is degene die echt liefheeft, daarom noemt Hij zich de goede Herder, de ware Wijnstok. Als wij ons voeden door Hem, blijven wij met Hem verbonden, dan groeit in ons ook diezelfde echte liefde, de basis voor echte vriendschap. Dan draag je zelf vrucht waarvan God de Vader zegt: “Dat zijn vruchten naar mijn hart, dat wordt goede wijn, vreugdewijn.”
Pastoor Michel Hagen