Bestaat er een zinlozer en mensonwaardiger lijden? Is er een diepere aftakeling denkbaar; smaad, bespotting, leugen? Zo totaal onmachtig zijn, overgeleverd in de handen van hen die je haten; bestaat er een grotere afgang?
Onze moderne tijd stelt ons voor grote dilemma’s. Met regelmaat wordt er in onze samenleving gesproken over zinloos lijden bij demente bejaarden, zinloos leven bij ongeboren gehandicapte foetussen of over een mensonwaardig bestaan. Nu de lijdensweek nadert kijken wij met dit soort vragen in gedachten naar Christus aan het kruis. Wat is zijn antwoord op het lijden?
Jezus heeft tijdens zijn leven op alle mogelijke manieren het lijden van mensen verlicht door genezingen te verrichten en bevrijding te bewerken; blinden deed Hij zien, lammen deed Hij lopen en doven gaf Hij het gehoor terug. Zijn boodschap is dat dit lijden niet door God is uitgevonden. Ziekte is niet Gods uitvinding. Dat lijden maakt deel uit van deze onvolmaakte wereld. Hij spant zich in om dat lijden te verlichten en mensen zo weer op de been te helpen en in staat te stellen God te danken en te prijzen.
Maar er is ook een ander lijden. Het lijden aan het kwaad in het mensenhart, het lijden dat ontstaat door gebrek aan liefde en geloof. Het lijden door angst, leugen, machtswellust, het mateloze graaien en het tomeloze egoïsme. Lijden dat mensen elkaar aandoen en waar de wereld nooit een afdoend antwoord heeft gevonden. Alle oplossingen bleken schijnoplossingen en maakten het lijden uiteindelijk groter. Denk aan communisme, materialisme en liberalisme.
Zijn voorbeeld is zijn antwoord; zijn verlangen de wil van de Vader te vervullen, de weg die Hij gaat. Om de vicieuze cirkel van dit kwaad te doorbreken en te overwinnen wijst Hij ons de weg van vergeving; zijn Verbond van vergeving bij het Laatste Avondmaal en de Eucharistie; zijn Woord van vergeving, stervend aan het kruis. Het lijden dat ontstaat door de hardheid van mensenharten overwint Hij door hun zonden op zich te nemen. Hij is bereid de wil van de Vader te vervullen en biedt zijn weg aan de Vader aan als een offergave. Hij maakt zijn lijden tot een gave, een zelfgave in liefde; één groot gebaar van vergeving. Zie het Lam dat de zonden van de wereld wegdraagt.
Het kwaad van bedrog, ongeloof, valse rechtspraak en intrige, kan je niet met gelijke munt bestrijden. Dan wordt het groter. Hij draagt het en verandert het van binnenuit. Hij nodigt ons uit tot navolging, heel bijzonder in de Goede Week.
Plebaan Michel Hagen
Katholiek Nieuwsblad #6 – Week 12 2024