Steeds weer sta ik versteld van de mildheid van Jezus. Hij blijft zelfs in gesprek met hen die erop uit zijn Hem te doden. De heilige Geest geeft Hem de woorden en het inzicht hoe met de dilemma’s om te gaan. Zo ook komende zondag met dit Woord van Jezus: “Geef aan de keizer wat de keizer toekomt, en geef aan God wat God toekomt” (Mat. 22, 15-21).
Deze uitspraak van Jezus is gebruikt en misbruikt. Is dit de basis voor de scheiding van Kerk en staat? Is dit de basis voor het idee dat de staat een door God gewild instituut is? Of is het eenvoudig een realistisch standpunt in een eindeloze discussie van Farizeeën en Schriftgeleerden, Sadduceeën en Zeloten over hoe je met de Romeinen moet omgaan?
Jezus doet hier eigenlijk amper een uitspraak over de keizer. Hij wil juist alle aandacht op de laatste woorden vestigen; “Geef aan God wat God toekomt”. Jezus herinnert zijn hoorders eraan dat die munt een afbeelding van de keizer draagt. Iedere gelovige Jood in zijn tijd begreep meteen dat Jezus duidde op de schepping van de mens. Wij zijn meer dan die munt; mensen zijn gemaakt naar Gods gelijkenis en dragen Gods beeltenis. Dus moeten wij God toebehoren en niemand anders.
Paulus schrijft in de tweede lezing vol dankbaarheid over het sterke geloof van de christenen van Tessalonica en over hun onvermoeibare liefde waarmee ze goed doen aan zoveel anderen (1 Tess. 1, 1-5b). In hen wordt Gods beeld zichtbaar, God die goed is. In hen komt Christus opnieuw tot leven, zij zijn vervuld met zijn heilige Geest en brengen het geloof metterdaad in de praktijk.
Heeft dit Woord van Jezus dan niets te maken met de scheiding van Kerk en staat? Misschien andersom. De politiek heeft ooit Kerk en staat verbonden en ook weer gescheiden. Jezus is vrij en wil ons vrijmaken, omdat wij aan God toebehoren; vrij tegenover politiek en staat en heel de maatschappij. Omdat wij God toebehoren zijn wij geroepen tot een leven in liefde en geloof.
De Kerk is onze moeder, de Bijbel geeft ons Gods Woord. Daaraan zijn wij gebonden, daarin staan wij stevig bij alle wisselvalligheden en woelingen van onze tijd. Wij zijn geroepen om vrij en onafhankelijk te staan tegenover staat, politiek, justitie, leger, handel, kunst, wetenschap, commercie, en wat ook. Ons vaderland is in de hemel en op al deze terreinen mogen we de liefde van God binnen brengen, opdat alles eens wordt herschapen tot Gods koninkrijk.
Plebaan Michel Hagen
Katholiek Nieuwsblad #20 – Week 42 2023