Kerstgedachten
Op de eerste zondag van de Advent, in de viering van zaterdagavond, had de tekstgroep van de New Voices het thema aangereikt: ‘Verwachting’. Spontaan gaan de gedachten dan uit naar het Sinterklaaslied: ‘Vol verwachting klopt ons hart.’ En de blijde verwachting van de moeder die haar kind verwacht. In de Advent is dat natuurlijk gericht op Maria en Jezus, haar Zoon. Op de zondag erna, 1 december, vierde dominee Kees Mos zijn 25 jarig ambtsjubileum, met een concert van het Wassenaars kamerkoor in de Messiaskerk. Dat concert begon met de afbeelding van Fra Angelico, het bezoek van de engel Gabriël aan Maria. Daaromheen werd het Ave Maria gezongen van Pelestrina, aansluitend het Ne Timeas Maria (Wees niet bevreesd, Maria) en het Deutsches Magnificat van H. Schütz. Een bijzonder programma in de Messiaskerk. Ik kwam even ervoor in gesprek met een lid van de Raad van Kerken die vertelde hoe zijn gereformeerde moeder altijd een bijzonder plekje in haar hart voor Maria had bewaard.
Advent – Kerst
Dat was een hoopvolle eerste Adventzondag. Vijftig jaar geleden was dit niet denkbaar geweest, lijkt mij. In de middag waren we bovendien in de Goede Herder samen voor een oecumenische vesperviering met de gemeente van de Kievietskerk. En bovendien was het boekje in Zuid weer verschenen, vrucht van eenzelfde samenwerking, Adventsgedachten, voor elke dag iets. Waarom noem ik dit hier? Om dezelfde gedachte: ‘Verwachting’. Wat verwachten we van de Advent, of van Kerstmis, wat verwachten we van de oecumene of van de samenwerking in het Cluster? Wat verwachten wij van God en wat mag God van ons verwachten. Het zijn elementen uit mijn preek van dat weekend.
Verwachting
Wat is verwachting eigenlijk? Dat is meer dan hoop. Je kunt hopen zonder ook maar enig houvast te hebben, maar bij verwachting is het begin al gegeven. We verwachten de komst van de Heer, want het begin heeft Hij al gegeven. Hij is gekomen 2000 jaar geleden. Hij komt dagelijks in ons leven, als we Hem maar herkennen. Hij komt aan het eind van ons leven, als we ons leven in zijn hand leggen en eens komt heel deze schepping tot voltooiing, dat is zijn uiteindelijke komst. Wat mogen wij dus verwachten, als we rondkijken? We mogen verwachten dat God doorgaat, ondanks alles. Is het hier winter, dan is het elders in de wereld zomer. Is het hier moeizaam om ons kerk-zijn op te bouwen, en geloven we dikwijls tegen de verdrukking in, worden hier kerken gesloten en afgebroken of omgebouwd tot iets anders, dan zijn er elders in de wereld kerken in opbouw, gemeenschappen die groeien en bloeien. Het is goed dat voor ogen te houden, het houdt de hoop, maar ook de verwachting levend dat ook hier op een goed moment de lente aanbreekt die naar een nieuwe zomer leidt.
Winter
Misschien mogen we ook de beeldspraak doortrekken. Onze natuur is op de seizoenen ingesteld en misschien geldt dat ook wel voor onze persoonlijke levenscyclus en die van de Kerk. Onze natuur heeft die tijd nodig van winterrust, waarbij de bladeren terugkeren naar de grond, waarin de nieuwe knoppen aanleggen en het eerste leven onder de grond ontkiemt. Misschien hebben we als Kerk ook deze tijden nodig van loslaten, afsterven en terugkeren naar onze wortels. Mopperen we op de wereld die los van God raakt, dan is dat een oproep om zelf naar God terug te keren en opnieuw te wortelen. Tegelijk mogen we in dit alles de tekenen herkennen dat een nieuwe lente in aantocht is.
Nieuw leven
Dit is wat ik u wens, in deze tijd waarin milieucrisis en economische crisis om aandacht vechten, waarin de discussie over de energiecrisis voorlopig wel doorgaat en er tevens wordt gesproken over een morele crisis, in die tijd vieren wij de geboorte van onze Herder. Hij die heeft gezegd: ‘Komt allen tot Mij die uitgeput zijt en onder lasten gebukt en Ik zal u rust en verlichting schenken. Neemt mijn juk op uw schouders en leert van Mij: Ik ben zachtmoedig en nederig van hart en gij zult rust vinden voor uw zielen, want mijn juk is zacht en mijn last is licht.’ Een zachtmoedig volk, dat eenvoudig van hart is, vindt rust aan zijn hart. Dat Volk, die Kerk, leeft in vreugdevolle verwachting: ‘Want een kind is ons geboren, een zoon ons gegeven. De heerschappij rust op zijn schouders; men noemt hem wonder van beleid, goddelijke held, vader voor eeuwig, vredevorst. Zalig Kerstfeest.
Pastoor Michel Hagen
PS: Het vervolg op de sacramenten schuift door naar een volgende Gaffel.