U hebt vast het motto van het nieuwe kabinet gehoord. Ik vroeg me af of er na het vertrek van het CDA toch een licht Rooms sausje is overgebleven. Het gekozen motto is ‘bruggen slaan’. Daarmee moet ik denken aan het woord ‘pontifex’. Dat betekent ‘bruggenbouwer’. Het is een titel die bij een bisschop hoort. De paus heet ‘pontifex maximus’, hij is de ‘hoogste bruggenbouwer’ en zijn termijn heet ‘pontificaat’. De oorspronkelijke titel pontifex stamt van vóór het Christendom en gold voor de Romeinse priesters die bruggen moesten slaan tussen goden en mensen.
Er is iets goeds aan dit motto ‘bruggen slaan’. Hiermee erkent het nieuwe kabinet dat er verschillen zijn en dat die moeten worden overbrugd. Het betekent dat het kabinet die werkelijkheid onder ogen wil zien en naar oplossingen wil zoeken. Wel vraag ik me af wat die bruggen zijn en of er dan echt bruggen tussen mensen worden geslagen, of dat de bruggen blijven steken op het niveau van organisaties en ministeries. En zijn bruggen eigenlijk wel genoeg? Zouden we niet eerder de kloof moeten dichten die mensen van elkaar af houdt? Maar hoe doe je dat? Hoe dicht je de kloof?
Wat Jezus doet, gaat verder dan welk kabinetsplan ook. Een brug is iets dat buiten jezelf staat, een constructie, een systeem, een regeling, een afspraak. Bij Jezus gaat het om de mensen zelf. Jezus zegt: “Ik ben de Goede Herder, Ik ben de weg”. Zo zou Hij ook kunnen zeggen: “Ik ben het Verbond”. Wij, leerlingen en volgelingen van Jezus, wij moeten kloven dichten door het leven met de anderen te delen, door één te maken wat verdeeld is en heel te maken wat gebroken is, door zelf verbond te worden, verbond met God en de naaste.
Een brug is een verbinding, maar het is geen verbond, geen eenwording. Jezus geeft ons een Nieuw Verbond en daartoe leert Hij ons het dubbelgebod: ‘Bemin God en je naaste’. Dat is een eerste begin van zijn Verbond. Hij leert ons dat liefde voor God en liefde voor de mensen bij elkaar horen, ze zijn als twee zijden van de ene medaille van de werkelijkheid.
Jezus heeft zijn leven gegeven om God en mensen weer samen te brengen in een Nieuw Verbond. Hij roept ons daarom op in ons eigen leven niet alleen bruggenbouwers te zijn, maar méér nog, dat wij mensen van het Verbond zijn, van het Nieuwe Verbond. In ons eigen leven moet eerst de kloof gedicht worden tussen God en ons en tussen mensen onderling.
Jezus is geen politicus, Hij is niet politiek correct, Hij sluit geen compromissen, Hij gaat voor de Nieuwe Mens die één is met God en de naaste, die zichzelf geeft, ook als het pijn doet. Het verschil tussen ‘houden van’ en ‘beminnen’ is de actieve houding. ‘Houden van’ kan nog passief zijn en is erg breed, je houdt van pindakaas en van mooi weer, je houdt van blond en van een goed glas wijn, je houdt van je ouders en van je vrienden. ‘Beminnen’ is per definitie actief, beminnen kost je iets, beminnen hangt er niet vanaf hoe leuk of vriendelijk de ander is, beminnen gaat van jouw hart naar de ander toe. Bemin God en je naaste, actief. Maar weet je ook bemind door God. Zo word je zelf meer dan een brug, je wordt het verbond met God en je naaste.
Pastoor Michel Hagen