“Hosanna” en “Kruisig Hem”. Dat hebben we op Palmzondag gehoord. Ik moest er de afgelopen weken meerdere keren aan denken, toen ik allerlei positieve, ja bijna euforische geluiden hoorden op radio en tv. Ik denk dat het positieve onthaal van paus Franciscus aan een paar dingen te danken is, bijvoorbeeld aan zijn mediagenieke optreden. Hij weet om te gaan met de aandacht van de wereld. Maar dat blijft kwetsbaar; de moderne media wisselt snel van onderwerp. Tegelijk wordt een gevoeligheid van de wereld zichtbaar die voor de Kerk van belang is. De wereld is zelf erg gevoelig voor glitter en glamour, maar zoekt in de Kerk niet louter mooie liturgie, de samenleving verwacht ook eenvoud en authenticiteit.
Kardinaal Bergoglio staat bekend als een verdediger van de armen. Tegen Latijns-Amerikaanse bisschoppen zei hij in 2007. “De onrechtvaardige verdeling van goederen duurt voort, wat een situatie veroorzaakt van sociale zonde die uitschreeuwt naar de hemel.” Hij is een man die naar de krottenwijken gaat en met de mensen kookt. Als aartsbisschop verkoos hij een eenvoudig appartement boven het bisschoppelijk paleis. Hij weigerde een auto met chauffeur en ging met de bus naar zijn werk. Ook kookte hij zijn eigen maaltijden.
Die lijn zet Paus Franciscus nu in zekere zin voort. Hij geeft de voorkeur aan het Domus Sanctae Marthae, het eenvoudigere gastenverblijf in het Vaticaan. Als ik me niet vergis, hebben we daar ooit met het seminarie gelogeerd, tijdens een Romereis in mijn studententijd. De maaltijden nuttigt hij in de gemeenschappelijke eetzaal. Op Witte Donderdag, waste en kuste paus Franciscus de voeten van vrouwen en moslims. Hij deed dat tijdens de Mis in de kapel van de jeugdgevangenis Casal del Marmo in Rome. Bij zijn naamkeuze na het conclaaf schijnt iemand hem de naam te hebben gesuggereerd van Adrianus VII. De “Nederlandse” paus Adrianus VI begon met de hervorming van de curie en het afschaffen van allerlei voordeeltjes. Hij leefde uiterst sober. Paus Franciscus heeft niet de naam van paus Adrianus gekozen, maar leeft en werkt wel in zijn lijn. Wat de bevolking van Rome toen niet aansprak, spreekt de wereld nu wel aan en is een teken van onze tijd dat we niet mogen veronachtzamen.
Wie echter verwacht dat paus Franciscus de moraal van de Kerk, de visie op homohuwelijk of euthanasie, de vrouw in het ambt of gehuwde priesterschap ineens totaal omgooit, zal bedrogen uitkomen. En als de wereld dat door krijgt, hoe zal het dan gaan? Eerst “Hosanna” en daarna “Kruisig Hem”. Zo verging het Jezus. We moeten afwachten. Bij Jezus duurde het drie jaar. Als paus Franciscus die tijd ook krijgt, kan er veel goeds gebeuren. Bovendien is hij net als zijn voorganger uiteindelijk niet afhankelijk van een positieve of negatieve pers. Dat heeft hij als kardinaal reeds laten zien. Gewoon doen wat de Geest je ingeeft. Vasthouden aan de koers die Hij je heeft gewezen. Als de positieve stemming even aanhoudt, moeten we niet te lang wachten met hem uit te nodigen. Een pausbezoek aan Nederland; zou het erin zitten? Ik zie de spandoeken al: Welkom Adrianus VII – welkom paus Franciscus.
Pastoor Michel Hagen